(Nailathala sa BALITANG HILAGA, February 1 – 7, 2025 print edition)
PARA mabawasan ang mga kaso ng teenage pregnancies at human immunodeficiency virus (HIV) infections sa Pilipinas, kailangan ang tulong hindi lamang mula sa pambansang pamahalaan at pribadong organisasyon kundi pangunahin mula sa mga magulang at local government units.
Ito ay maaaring maging isang mahalagang opsyon habang ang mga isyu ay patuloy na humahabol sa anti-teenage pregnancy bill.
Sa puntong ito, ang mungkahi ni Senator Sherwin Gatchalian, Senate Committee on Basic Education chair, para sa “full and effective implementation” ng Parent Effectiveness Service (PES) Program Act (Republic Act 11908) ay maaaring maging isang lifeline para sa mga magulang at mga anak.
Ang mga magulang ay dapat magtanim ng “responsableng pag-uugali sa mga kabataan upang maprotektahan sila mula sa mga kahihinatnan ng mga peligrosong pag-uugali” na pinalakas sa pagdinig sa pagpapatupad ng komprehensibong sexuality education (CSE) ng Department of Education (DepEd) sa Senado. Tingnan ito: ang data ng Philippine Statistics Authority (PSA) ay nagpapakita na ang pagbubuntis sa mga kabataan na may edad 15 hanggang 19 ay bumaba habang ang mga nagdadalang-tao na napakabata na nasa edad 10 hanggang 14 ay tumataas.
Higit pa, ang mga kaso ng HIV ay umaakyat din. Halimbawa, ang mga pagbubuntis sa mga napakabatang kabataan ay dumoble nang higit sa 3,342 noong 2023, malayong-malayo sa 1,629 lamang noong taong 2013.
Sa HIV, ang average na bilang ng mga bagong naiulat na kaso ng HIV kada buwan ay tumaas sa 1,470 sa unang kalahati ng 2023, ibinunyag ng Department of Health (DOH).
Hindi bababa sa 34,415 sa mga nahawaang ito, o 29 porsiyento, ay kabilang sa mga kabataang may edad 15 hanggang 24.
Ang mga magulang ay dapat na regular na ipaalam at turuan sa pagsugpo sa teenage pregnancy at ipaalam sa kanilang mga anak ang mga kahihinatnan ng pagiging isang ina nang maaga.
Dapat ding makiisa ang mga lokal na pamahalaan at makiisa sa Department of Social Welfare and Development (DSWD) at DepEd.
Ang Parent-Teacher Associations (PTAs) ay dapat ding makipagtulungan sa mga paaralan at lokal na pamahalaan sa pagkintal ng mga pagpapahalaga laban sa maagang pagbubuntis.
Ito ay maaaring maging inspirasyon habang ang mga magulang at mga kapalit ng magulang ay pinalalakas ang kanilang kaalaman at kasanayan sa pagtupad sa kanilang mga tungkulin at responsibilidad ng magulang.
Ang pagprotekta sa mga karapatan ng mga bata at pagtaguyod ng positibong pag-unlad ng maagang pagkabata, bukod sa iba pa, ay magiging mga gabay na ilaw upang pigilan ang mga maagang pagbubuntis.#
