Kolum ni VILLAMOR C. VISAYA JR. (Nailathala ito sa May 18 – 24, 2024 print edition)
KAPANA-PANABIK na balita ang pagrerekomenda ng Department of Interior and Local Government (DILG) sa Office of the Ombudsman na suspindihin si Bamban, Tarlac Mayor Alice Guo.
Ang umano’y pagkakaugnay ng naliligalig na alkalde sa mga ilegal na operasyon ng POGO sa kanyang bayan ay sinasabing “nakakagulo na mga natuklasang bagay” habang naghahanap ang task force ng DILG ng higit pang bakas o lead.
Tama si Interior and Local Government Secretary Benhur Abalos sa agarang paglikha ng Task Force na may pitong tao na pinamumunuan ni Atty. Benjamin Zabala ng Internal Audit Service upang imbestigahan ang mga paratang hinggil sa pagkakaugnay ni Guo sa mga ilegal na operasyon ng POGO sa kanyang bayan.
“Ang nakakagambalang mga natuklasan ng mga seryosong iligal na gawain na maaaring magkaroon ng malubhang legal na implikasyon,” gaya ng sinasabi ni Abalos, ay magiging posibleng batayan para sa pagsuspinde kay Guo bilang alkalde ng Bamban.
Ipinakita ng mga pananaliksik sa talaan ng bayan na ang Bamban, isang pangalawang-klase na munisipalidad at isa sa 17 munisipalidad na binubuo ng lalawigan ng Tarlac, ay isang medyo nakakaantok na bayan na itinuturing na medium-sized. Matatagpuan sa pinakatimog na bayan ng lalawigan, ito ay humigit-kumulang 100 kilometro sa hilaga ng Maynila at 32 kilometro ang layo mula sa kabisera ng Tarlac.
Maaaring masuspinde nang maaga si Guo anumang oras kasunod ng rekomendasyon ng DILG sa Ombudsman sa pagpapalabas ng preventive suspension laban sa kanya “upang maiwasan ang anumang impluwensya sa patuloy na pagsisiyasat ng ating at ng iba pang ahensya.” Ang departamento ay nagbibigay-daan sa Ombudsman tungkol sa anumang mga parusa na maaaring ipataw laban kay Guo.
Ang DILG, kahit na mayroon itong supervisory powers sa mga local government units at disciplinary authority sa elective local officials, ay walang kapangyarihang direktang suspindihin o tanggalin ang mga lokal na opisyal.
Si Guo ay malikot sa kanyang mga sagot sa pagdinig ng komite ng Senado sa ilalim ni Senador Risa Hontiveros.
Bagaman sila ay nasa magkahiwalay na bakod sa pulitika, sinuportahan ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. ang pagdinig.
Nauna nang nasa “hot water” ang alkalde kasunod ng mga alegasyon na sinusuportahan niya ang operasyon ng POGO sa Bamban na ni-raid noong Marso nitong taon. Mga tagapagpatupad ng batas ng gobyerno ng mga piraso ng ebidensya ng human trafficking, seryosong iligal na pagkulong, pisikal na pang-aabuso, at kahit na tortyur sa lugar.
Ang pagkamamamayan ng alkalde ng Bamban ay talagang kinuwestiyon dahil sa pagiging “hindi kilala” na nanalo noong 2022 na halalan at sa pagkahuli sa pagpaparehistro ng kanyang kapanganakan at pag-claim na siya ay homeschooled kaya hindi niya naaalala ang kanyang mga institusyon sa elementarya at high school.
Ang mas matingkad na impormasyon tungkol kay Guo ay malamang na lalabas sa lalong madaling panahon. Suriin nating mabuti ang bagay na ito.#